Analiza PESTEL, zwana również analizą sektorową lub analizą zewnętrzną, to narzędzie służące do identyfikacji zewnętrznych czynników wpływających na organizację. W nazwie zawarte są pierwsze litery, które pochodzą od sześciu kluczowych elementów analizy, oznaczających kolejno: uwarunkowania polityczne (Political), ekonomiczne (Economic), społeczne (Social), technologiczne (Technological), środowiskowe (Environmental) oraz prawne (Legal).

Analiza PESTEL jest pomocna przy podejmowaniu przez inwestora świadomych, strategicznych decyzji. Jest jednym z podstawowych narzędzi do tworzenia analizy fundamentalnej, może też posłużyć jako punkt wyjścia do przeprowadzenia analizy SWOT. Obejmuje fundamentalne zagadnienia makroekonomiczne zachodzące wokół spółki, skupiając się na sześciu kluczowych obszarach, które omawiam w poniższym tekście.

1. Czynniki polityczne

Opisujemy tu wpływ środowiska politycznego na działalność spółki, biorąc pod uwagę wszelkie przepisy handlowe, podatkowe, prawo pracy, a zatem politykę, wsparcie rządu i stabilność gospodarczą kraju, na terenie którego spółka działa, a w przypadku spółek międzynarodowych również stosunki polityczne między krajami, które spółka obsługuje, a także prawo międzynarodowe. Wszystkie te czynniki w pośredni sposób mogą wpływać na rentowność analizowanej spółki.

Przykład: w przypadku firmy Intuitive Surgical, produkującej roboty chirurgiczne, ewentualna agresja Chin na Tajwan może skutkować pogorszeniem warunków makroekonomicznych i politycznych w regionie, co zrodzi problemy z dostępnością chipów niezbędnych do produkcji robotów.

2. Czynniki ekonomiczne

Obejmują szeroko rozumiane warunki gospodarcze i ich wpływ na funkcjonowanie spółki, analizując takie aspekty, jak klimat gospodarczy, sytuacja na rynku pracy, inflacja, stopy procentowe, polityka fiskalna i monetarna, PKB, kursy walut i ogólną koniunkturę gospodarczą, w tym koszty surowców.

Przykład: produkująca przyczepy i naczepy spółka Wielton jest silnie uzależniona od europejskiego rynku transportowego. W przypadku spowolnienia gospodarczego w regionie   może to wpłynąć na popyt na produkty spółki. Dodatkowo jako spółka z branży cyklicznej           Wielton jest zależny od etapów cyklu gospodarczego.

3. Czynniki społeczne

Dotyczą struktury demograficznej, stylu życia, nawyków społecznych i preferencji konsumentów spółki, a także uwarunkowań kulturowych w regionach obejmujących działalność przedsiębiorstwa; analiza tych czynników pozwala rozpoznać, w jaki sposób spółka potrafi dostosować swoje usługi, produkty i marketing do zmieniających się potrzeb i oczekiwań klientów.

Przykład: coraz bardziej popularna moda na zdrową żywność w przypadku franczyzy McDonald’s (oraz innych spółek działających w tej branży) może skutecznie osłabić rynek fast food, co może niekorzystnie odbić się na finansach spółki.

4. Czynniki środowiskowe (ekologiczne)

Zawierają się w nich badania rozmiarów wpływu, jaki spółka wywiera na środowisko naturalne, oraz w jaki sposób dostosowuje się do trendów związanych z ochroną środowiska i coraz bardziej surowych regulacji, których nieprzestrzeganie może skutkować surowymi karami i sankcjami. W obliczu globalnych wyzwań (zmiany klimatyczne, coraz większe zanieczyszczenie powietrza i wody czy utrata bioróżnorodności) czynnik ten ma dziś bardzo istotny wpływ na działalność biznesu, zaufanie konsumentów i wizerunek spółki (dobrze widziany jest recykling, minimalizacja odpadów, efektywne wykorzystywanie zasobów czy energii odnawialnej).

Przykład: sportowe firmy Adidas i Nike budują swój „ekologiczny wizerunek” oraz zaufanie społeczne, stawiając na recykling. Adidas ogłosił nie tak dawno strategię, w ramach której wszystkie buty miały być produkowane z plastiku wydobytego… z mórz i oceanów. Natomiast konkurencyjna marka Nike używa ekologicznych opakowań na buty wykonywanych z plastiku pozostającego głównie po napojach.

5. Czynniki technologiczne

Dotyczą wszelkich innowacji i dostępu do zaawansowanych technologii, które mogą zagwarantować spółce szybszy i bardziej efektywny rozwój. Obejmować mogą przeróżne technologiczne przewagi, jak nowoczesna linia produkcyjna, własny dział badań i rozwoju czy zrobotyzowanie sektora produkcji, ale też np. wykorzystanie w promocji swoich produktów zaawansowanych aplikacji, mediów społecznościowych czy nowatorskich reklam telewizyjnych. Analizując, czy spółka nadąża za postępem technologicznym, możemy określić jej nowe możliwości rozwoju w branży, sposób doskonalenia produktów czy optymalizację procesów produkcyjnych.

Przykład: grupa Pekabex, oferująca usługi w zakresie betonowych konstrukcji prefabrykowanych, opracowała „System Pekabex Budynki Mieszkalne”. Budynki powstające w tej innowacyjnej technologii mają bowiem wyższą izolacyjność akustyczną i cieplną, a eksploatacja i wykorzystywanie zasobów jest bardziej efektywne, co minimalizuje koszty, a także wpływ na środowisko naturalne. Własny system zapewnia spółce przewagę technologiczną, co czyni ją bardziej konkurencyjną w branży prefabrykatów.

6. Czynniki prawne

Obejmują regulacje prawne, które mają wpływ na działalność spółki w danym obszarze. Mogą dotyczyć różnych kwestii: np. ochrony danych osobowych i politykę prywatności, prawa konsumentów, lokalnych i międzynarodowych przepisów handlowych, praw pracowniczych, norm środowiskowych i BHP czy ochronę własności intelektualnej. Przeanalizowanie, czy spółka działa etycznie i legalnie pod względem prawnym, pozwala potwierdzić jej transparentność i to, czy nie jest narażona na negatywne konsekwencje wynikające z bezprawnych działań.

Przykład: zaostrzone kwestie regulacyjne – postępowania sądowe, dochodzenia i inne postępowania prawne dotyczące produktów, klientów, konkurentów i organów regulacyjnych, mogą mieć istotny, negatywny wpływ na sytuację finansową  wspomnianej wyżej spółki Intuitive Surgical. Dodatkowo nowe systemy robotyczne często muszą czekać długi czas na zatwierdzenie przez amerykańską FDA (Agencja Żywności i Leków), co w znaczący sposób może pływać na tempo rozwoju spółki.

Analiza PESTEL okiem stratega – podsumowanie

Nazywana często „narzędziem do makroskanowania” analiza PESTEL jest ważnym narzędziem budowania strategii inwestorskiej, służącej do identyfikacji, kategoryzacji i analizy kluczowych zewnętrznych zagrożeń i szans, przed którymi stoi spółka. Jest przydatna jako podstawa analizy SWOT, a także w zasadzie niezbędna do przeprowadzenia analizy fundamentalnej, która pomaga inwestorom w podejmowaniu świadomych i korzystnych decyzji biznesowych. Przyda się również przy ustalaniu marginesu bezpieczeństwa. Podstawą analizy PESTEL jest wnikliwe przyjrzenie się makroekonomicznemu otoczeniu spółki podzielonemu na sześć kluczowych obszarów, z których każdy może mieć realny wpływ na działalność i rozwój firmy, a co za tym idzie – jej wartość na rynku inwestycyjnym.

Chcesz omówić ze mną analizę wybranej spółki? Pisz śmiało na lukasz@okiemstratega.pl

Łukasz Pelowski