Analiza SWOT – silne i słabe strony spółki z perspektywy inwestora

Analiza SWOT używana jest do badania wewnętrznej sytuacji spółki, a także jej zewnętrznego otoczenia. Pomaga określić aktualną pozycję firmy na rynku, jej mocne i słabe strony, zagrożenia i szanse, a także strategię oraz potencjał biznesowy na przyszłość, a co za tym idzie –  wartość spółki z punktu widzenia inwestora.

Nazwa analizy SWOT pochodzi od pierwszych liter kolejno omawianych czynników (w angielskiej nomenklaturze):

• Strengths, czyli silne strony – koncentruje się na mocnych stronach spółki, m.in. na kwalifikacjach i doświadczeniu kadry zarządzającej oraz pracowników, zasobach spółki, organizacji i optymalizacji procesów wpływających na jej rozwój, przewagach konkurencyjnych, wysokiej jakości oferowanych produktów i usług, rozpoznawalności czy silnej marce spółki w swojej branży
• Weaknesses, czyli słabe strony – określa wszystkie czynniki, które mogą mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie spółki lub zahamowanie jej rozwoju, w tym np. dużą rotację kadry zarządzającej i pracowniczej, niestabilne finanse, źle zoptymalizowany proces produkcyjny, awaryjność systemów, słabo rozbudowana oferta czy zły PR spółki
• Opportunities, czyli szanse – rozpatruje szanse spółki na rozwój i nowe perspektywy rynkowe, poprzez np. otwarcie na rynki globalne, wykorzystanie nowoczesnych technologii, wzrost popytu na produkty i usługi spółki, dodatkowe dofinansowanie na rozwój czy też korzystne dla firmy czynniki polityczno-gospodarcze
• Threats, czyli zagrożenia – obejmuje wszelkie ryzyka i negatywne czynniki mogące przyczynić się do pogorszenia sytuacji rynkowej spółki, np. pojawienie się nowej konkurencji, zwiększenie podatków, wzrost cen surowców, brak planu awaryjnego na wypadek sytuacji kryzysowej czy niekorzystny klimat gospodarczy w środowisku spółki

Analiza SWOT krok po kroku:

1. Określenie powodu i zakresu analizy SWOT.
2. Stworzenie listy silnych i słabych stron, szans i zagrożeń spółki, poprzez zebranie jak większej liczby obiektywnych informacji o firmie.
3. Selekcja czynników, które nie mają wpływu na spółkę w perspektywie inwestycyjnej.
4. Analiza aktualnego potencjału spółki i prognoz na jej dalszy rozwój. 
5. Umieszczenie analizy SWOT w szerszym kontekście, np. analizy fundamentalnej.

Studium przypadku – analiza SWOT spółki Wielton

Do case study wybraliśmy producenta naczep i zabudów samochodowych – Grupę Wielton. Rosnący rynek transportowy stwarza perspektywy zwiększenia sprzedaży dla wiodącego i doświadczonego producenta, a umacnianie marki na rynkach zagranicznych – na ekspansję w nowych krajach. Ryzyka wiążą się głównie z potencjalnym spowolnieniem gospodarczym,  wzrostem kosztów produkcji czy obecnością na rynku nowej konkurencji. Dokonując wnikliwej analizy otoczenia spółki, wybraliśmy do analizy SWOT następujące czynniki:

Mocne strony spółki Wielton (S)

1. Doświadczenie i renoma: Grupa Wielton ma długą historię i jest uznawana za wiodącego producenta naczep i zabudów samochodowych w Polsce i w Europie. Posiada solidne doświadczenie i reputację na rynku.
2. Innowacyjność i technologia: Spółka inwestuje w nowoczesne technologie i innowacje, posiada własne centrum badawczo-rozwojowe, co pozwala jej na tworzenie zaawansowanych rozwiązań dla swoich klientów. Wszystko to stwarza przewagi konkurencyjne.
3. Dywersyfikacja produktów i rynków: Wielton oferuje szeroki zakres produktów, różne typy naczep, przyczep i zabudów samochodowych w wielu konfiguracjach. Ponadto Spółka działa na wielu rynkach zagranicznych, co zmniejsza ryzyko związane z ograniczeniami geograficznymi.
4. Akwizycje: Spółka wykazała umiejętność szybkiego wzrostu dzięki umiejętnej polityce akwizycji i przejęć. Na przestrzeni ostatnich 7 lat Wielton wzbogacił się o portfolio solidnych marek na rynkach europejskich (m.in. Francja, Włochy, Niemcy, Hiszpania, Wielka Brytania).

Słabe strony spółki Wielton (W)

1. Zależność od rynku europejskiego: Wielton jest silnie uzależniony od europejskiego rynku transportowego. W przypadku spowolnienia gospodarczego w regionie może to wpłynąć na popyt na produkty spółki.
2. Wzrost kosztów surowców: Spółka może spotkać się z wyzwaniami związanymi z rosnącymi kosztami surowców, takich jak stal, aluminium czy tworzywa sztuczne. To może negatywnie wpływać na marże.
3. Konkurencja: branża naczep i zabudów samochodowych jest mocno konkurencyjna. Wielton S.A. musi rywalizować z licznymi producentami zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym (np. niemieckie Schmitz Cargobull i Krone oraz turecka Tirsan Group).

Szanse dla spółki Wielton (O)

1. Rosnący rynek transportowy: spodziewa się, że rynek transportowy będzie nadal rozwijał się wraz ze wzrostem globalnej gospodarki. Stwarza to dla Spółki możliwości zwiększenia sprzedaży i ekspansji na nowe rynki.
2. Zrównoważony transport: rosnące zainteresowanie zrównoważonym transportem i ekologicznymi rozwiązaniami otwiera dla Spółki nowe perspektywy. Może ona dostosować swoją ofertę do potrzeb klientów, oferując bardziej ekologiczne produkty.

Zagrożenia dla spółki Wielton (T)

1. Polityka i przepisy: zmieniające się przepisy dotyczące transportu i ochrony środowiska mogą wpływać na działalność Spółki i wymagać dostosowania się do nowych przepisów oraz ustaw.
2. Wahania kursów walutowych: Wielton działa na rynkach zagranicznych, co naraża Spółkę na ryzyko związane z wahaniem kursów walutowych. Niekorzystne zmiany mogą wpływać na wyniki finansowe.
3. Globalne niepokoje gospodarcze: czynniki zewnętrzne, takie jak wojna na Ukrainie, kryzysy gospodarcze, zmiany polityczne czy handlowe spory, mogą wpływać na popyt na produkty Spółki i ryzyko rynkowe.

Szczegółową analizę SWOT przeprowadziłem również dla spółki McDonalds – cały raport znajdziecie tutaj: https://okiemstratega.pl/analiza-fundamentalna-spolki-mcdonalds/ oraz Starbucks: https://okiemstratega.pl/analiza-fundamentalna-spolki-starbucks/

Analiza SWOT w ujęciu ilościowym

Każda z cech mających wpływ na spółkę powinna być dokładnie opisana, a wielkość jej oddziaływania na firmę może być określona przez analityka w skali punktowej: np. 1-5, gdzie cyfra 5 odpowiada maksymalnemu wpływowi danego czynnika na firmę, a cyfra 1 – minimalnemu. Poszczególnym cechom nadajemy również wagę: im wyższy współczynnik, tym cecha istotniejsza w danej kategorii (uwaga: wagi w ramach poszczególnych grup muszą się sumować do 1,00). Wyniki przedstawia się na tablicy, oddzielnie zestawiając analizy wnętrza organizacji (silne i słabe strony) oraz jej otoczenia (szanse i zagrożenia), które składają się na potencjał spółki. Silne strony i szanse tworzą współczynnik SWOT X, natomiast słabe strony i zagrożenia – współczynnik SWOT Y.

Macierz SWOT – narzędzie przydatne przedsiębiorcom

Macierz SWOT jako technika analizy uznawana jest za kluczowe narzędzie w kontekście strategicznego rozwoju firmy z perspektywy przedsiębiorcy. Analizując czynniki wewnętrzne i zewnętrzne, pozwala spółce dokładnie ocenić swoje mocne strony i słabe strony, a także zidentyfikować szanse i zagrożenia w otoczeniu biznesowym. W kontekście konkurencyjnym macierz SWOT umożliwia przedsiębiorstwom wybór strategii:

• strategia agresywna (maxi-maxi) – w której przeważa wykorzystanie mocnych stron spółki, natomiast szanse są generowane w otoczeniu. Opiera się na silnej ekspansji i rozwoju, przy maksymalnym wykorzystaniu swoich mocnych stron i szans.
• strategia konserwatywna (maxi-mini) – oparta na dużym potencjale wewnętrznym, przy jednoczesnym niekorzystnym układzie związanym z otoczeniem zewnętrznym. Polega na tym, by przy użyciu mocnych stron przezwyciężać potencjalne zagrożenia zagrożenia.
• strategia konkurencyjna (mini-maxi) – zalecana do zastosowania w sytuacji, gdy wewnątrz spółki przeważają słabe strony nad mocnymi, natomiast w otoczeniu zewnętrznym – istotne szanse. Polega na ich wykorzystaniu, przy jednoczesnej redukcji słabych stron.
• strategia defensywna (mini-mini) – umożliwia przetrwanie w sytuacji, gdy spółka działa w  wyjątkowo nieprzychylnym otoczeniu, jest pozbawiona istotnych mocnych stron. Obejmuje ruchy mające na celu przetrwanie trudnego czasu i minimalizowanie/eliminowanie słabych stron, poszukiwanie nadarzających się okazji i wykorzystywanie ich do wywoływania pozytywnych zmian. 

Analiza SWOT Okiem Stratega

Określenie silnych i mocnych stron spółki, w którą chcemy zainwestować, na podstawie analizy SWOT, jest jednym z kluczowych, uniwersalnych narzędzi inwestora. Jej przeprowadzenie jest niezbędne dla prawidłowego oszacowania wartości, prognoz i przyszłego potencjału spółki, a przy odpowiednim przygotowaniu (dobry research, zgromadzenie odpowiednich materiałów, np. raportów spółki) powinno być w zasięgu nawet początkującego inwestora. Analizę SWOT można zastosować zarówno w odniesieniu do dużej spółki, jak i mikroprzedsiębiorstwa. Warto jednak pamiętać, że ocena mocnych i słabych stron firmy może być mocno subiektywna, dlatego analiza SWOT powinna być pierwszym krokiem do innych analiz strategicznych.

Jeśli chcesz otrzymywać kolejne materiały bezpośrednio na skrzynkę mailową zapisz się na newsletter Okiem Stratega: